بعد از اینکه کودک به سنی رسید که توانایی خواندن و نوشتن را کسب کرد، می‌توان او را با محیطی که مخصوص برنامه نویسی کودکان است آشنا کرد. در ادامه چند محیط و زبان برنامه نویسی مناسب کودکان را معرفی می‌کنیم:
۱ – زبان Logo
زبان لوگو یکی از قدیمی‌ترین زبان‌های آموزش برنامه نویسی به کودکان است. در سال ۱۹۶۷ اولین نسخه زبان لوگو توسط چند دانشمند در دانشگاه MIT بوجود آمد. زبان لوگو براین اساس طراحی شد که مفاهیم انتزاعی را با تجربه عملی به کودکان آموزش دهد. در اوایل طراحی این زبان یک ربات به شکل لاک پشت، با توجه به دستورهای نوشته شده در کامپیوتر روی زمین حرکت می‌کرد.
بعدها ربات لاک پشت حذف و به نمایشگر کامپیوتر منتقل شد و با دستورهایی شکل و طرح هایی را رسم می‌کرد. مشهورترین خصوصیت لوگو نشانه گر لاک پشتی آن است که می‌توان دستور حرکت یا کشیدن به آن داد و با توجه به برنامه خطوط گرافیگی رسم کرد. زبان لوگو یک زبان مفسری است، با این حال اخیرا برخی نسخه‌های کامپایلری آن نیز ساخته شده است. زبان لوگو مصالحه ای بین زبان برنامه نویسی ترتیبی با ساختار بلوکی و زبان برنامه نویسی تابعی است.
۲ – زبان scratch
اسکرچ یک زبان برنامه نویسی تصویری است که برای کودکان طراحی شده است. دانشمندان دانشگاه MIT آن را تهیه نموده و در سال ۲۰۰۷ به طور رسمی و به صورت کاملا رایگان به دنیا عرضه کردند. این برنامه نویسان به فکر آن بودند که بتوانند یک زبان بسیار ساده برای کودکان طراحی کنند. به همین منظور با الهام گرفتن از روش بازی کودکان با لگو و قطعات خانه سازی که به وسیله آن می‌توان سازه‌های مختلفی ایجاد کرد، سعی کردند مفاهیم اصلی برنامه نویسی را مانند ساخت یک خانه با لگو به کودکان آموزش بدهند.
در این زبان کودکان اصلا نیاز ندارند که حتی یک خط کد برای تکمیل پروژه خود بنویسند، بلکه کدهای این زبان به صورت بلاک هایی در معرض دید کودک قرار دارد و کودک می‌تواند با کنار هم قرار دادن این بلوک‌ها پروژه خود را تکمیل کند. برنامه نویسی به زبان اسکرچ برای کودکان و نوجوانان بین ۸ تا ۱۶ سال طراحی شده است. کودکان و نوجوانان با این زبان می‌توانند انیمیشن ، بازی و حتی داستان ایجاد کنند.
۳ – زبان Etoys
این نرم افزار متن باز است و بسیاری از قسمت‌های آن توسط کودکان و نوجوانان بوجود آمده است. یکی از قابلیت‌های منحصر به فرد Etoys این است که کودکان می‌توانند نرم افزار و پروژه‌های نوشته شده را با کاربران دیگر از طریق اینترنت به اشتراک بگذارند و از آنها برای تکمیل پروژه خود کمک بگیرند. این برنامه به اسکرچ شباهت زیادی دارد و اولین بار در کمپانی اپل طراحی شده است.
۴ – زبان Cargo Bot
یک زبان رایگان برای آی پاد است که با استفاده از یک ربات بخش‌های مختلف یک جورچین را کنار یکدیگر قرار می‌دهد و این گونه به کودکان برنامه نویسی را آموزش می‌دهد. در واقع به کمک این ابزار کودک بدون اینکه متوجه بشود برنامه نویسی را یاد می‌گیرد.
۵ – زبان water bear
این برنامه به تازگی توسعه یافته و ایده ی اصلی آن از اسکرچ گرفته شده است. water bear اززبان برنامه نویسی قدرتمند Javascript قدرت گرفته و می‌تواند جایگزین خوبی برای زبان اسکرچ باشد.
۶ – زبان Ruby for kids
زبان Ruby یک زبان همه منظوره و شی گرا می‌باشد که بسیاری از اپلیکیشن‌های تحت وب مثل توییتر با استفاده از آن طراحی شده اند. این زبان بر روی بسیاری از سیستم عامل‌ها اجرا شده و به صورت رایگان ارائه می‌شود.
۷ – زبان Robo mind
هدف اصلی Robo mind ساختن یک ربات است که حرکات ساده ای را به نمایش بگذارد. این نرم افزار روی سیستم عامل‌های مختلف مثل ویندوز، مک و لینوکس به صورت رایگان قابل استفاده است.
نتیجه گیری
از بین تمام زبان هایی که در این مطلب معرفی شد، زبان اسکرچ جایگاه ویژه ای نسبت به بقیه دارد. زیرا یادگیری آن برای بچه‌ها خیلی راحت‌تر بوده و محیطی بسیار جذاب دارد که بچه‌ها می‌توانند به کمک آن بازی، انیمیشن و داستان ایجاد کنند. اسکرچ از زبان فارسی پشتیبانی کرده و کودکانی که به زبان انگلیسی آشنایی ندارند هم می‌توانند دستورات مختلف را به زبان فارسی اجرا کنند.
